6.3.1 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Spis treści
Zasady rachunkowości
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze to świadczenia (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy), które podlegają w całości rozliczeniu przed upływem dwunastu miesięcy od końca rocznego okresu sprawozdawczego, w którym pracownicy wykonywali związaną z nimi pracę. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze nie wymagają stosowania założeń aktuarialnych. Grupa ujmuje przewidywaną, niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń, które zostaną wypłacone. Wydatki dotyczące świadczeń wypłacanych w okresie zatrudnienia są odnoszone w rachunek wyników bieżącego okresu sprawozdawczego.
Do zobowiązań z tytułu krótkoterminowych świadczeń pracowniczych wypłacanych przez Grupę należą:
- wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne,
- krótkoterminowe płatne nieobecności (m.in. płatne urlopy wypoczynkowe, płatne zwolnienia lekarskie urlopy macierzyńskie),
- wypłaty z zysku i premie przypadające do wypłaty w ciągu 12 miesięcy od zakończenia okresu, w którym pracownicy nabyli te prawa,
- świadczenia niepieniężne dla aktualnie zatrudnionych pracowników;
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze ujmowane są w okresie, w którym jednostka Grupy otrzymała przedmiotowe świadczenie ze strony pracownika, a w przypadku wypłat z zysku i premii, gdy na jednostce Grupy ciąży obecny prawny lub zwyczajowo oczekiwany obowiązek do dokonania takich wypłat w wyniku zdarzeń przeszłych oraz, gdy można dokonać wiarygodnej wyceny tego zobowiązania.
Grupa ujmuje przewidywane koszty świadczeń pracowniczych w formie krótkoterminowych płatnych nieobecności:
- w przypadku kumulowanych płatnych nieobecności (gdy pracownicy wykonywali pracę, która zwiększa ich uprawnienia do przyszłych płatnych nieobecności), jeśli w bieżącym okresie nie zostały w pełni wykorzystane,
- w przypadku niekumulowanych płatnych nieobecności – z chwilą wystąpienia nieobecności.
Świadczenia po okresie zatrudnienia
Są to świadczenia pracownicze (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy), które są należne po zakończeniu zatrudnienia. Składają się na nie głównie świadczenia związane z wycofaniem się z życia zawodowego np. emerytura. Grupa prowadzi różne programy świadczeń po okresie zatrudnienia, m.in. programy określonych składek lub programy określonych świadczeń, w zależności od sensu ekonomicznego takiego programu wynikającego z jego podstawowych zasad.
Do świadczeń po okresie zatrudnienia klasyfikowane są między innymi odprawy emerytalne oraz świadczenia z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Inne długoterminowe świadczenia pracownicze
Zobowiązania na świadczenia po okresie zatrudnienia w formie programów określonych świadczeń (odprawy emerytalne) oraz inne długoterminowe świadczenia pracownicze (np. nagrody jubileuszowe, długoterminowe renty inwalidzkie, świadczenia z tytułu ZFŚS) ustalane są z wykorzystaniem metody prognozowanych uprawnień jednostkowych z wyceny aktuarialnej przeprowadzanej na koniec okresu sprawozdawczego.
Zyski i straty aktuarialne dotyczące określonych świadczeń po okresie zatrudnienia są prezentowane w innych całkowitych dochodach. Natomiast zyski i straty dotyczące pozostałych świadczeń wypłacanych w okresie zatrudnienia są odnoszone w rachunek zysków i strat bieżącego okresu sprawozdawczego.
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy
Zobowiązanie to powstaje w następstwie decyzji jednostki o rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem przed osiągnięciem wieku emerytalnego lub decyzji pracownika o przyjęciu proponowanych świadczeń w zamian za rozwiązanie stosunku pracy.
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych | 2021 | 2020 | ||
Długoterminowe | Krótkoterminowe | Długoterminowe | Krótkoterminowe | |
Zobowiązania z tytułu nagród jubileuszowych | 605 | 58 | 639 | 57 |
Zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych | 239 | 25 | 311 | 4 |
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń | – | 88 | – | 79 |
Zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów | – | 67 | – | 72 |
Świadczenia pracownicze z tytułu rozwiązania stosunku pracy | – | 7 | – | 7 |
Zobowiązania z tytułu wypłat z zysku i premii | – | 158 | – | 148 |
Zobowiązania z tytułu świadczeń z ZFŚS | 84 | 3 | 90 | 4 |
Pozostałe zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych | 5 | 165 | 6 | 97 |
Razem | 933 | 571 | 1 046 | 468 |
Zmiany zobowiązań z tytułu odpraw emerytalnych i nagród jubileuszowych przedstawiały się następująco:
Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalne | |||
2021 | 2020 | 2021 | 2020 | |
Wartość zobowiązania na początek okresu | 696 | 612 | 315 | 257 |
Koszty odsetek | 22 | 16 | 10 | 7 |
Koszty bieżącego zatrudnienia | 31 | 33 | 10 | 12 |
Wypłacone świadczenia | (65) | (56) | (13) | (11) |
Aktuarialny zysk/(strata) – zmiany w założeniach finansowych | (92) | 52 | (48) | 34 |
Aktuarialny zysk/(strata) – zmiany w założeniach demograficznych | 72 | 39 | (10) | 16 |
Reklasyfikacja do zobowiązań dotyczących grup aktywów przeznaczonych do sprzedaży | (1) | – | – | – |
Wartość zobowiązania na koniec okresu | 663 | 696 | 264 | 315 |
W bieżącym okresie stopa techniczna przyjęta do obliczenia zdyskontowanej wartości przyszłych wypłat należnych z tytułu odpraw emerytalnych ustalona została na poziomie 0%, jako wypadkowa stopy zwrotu z długoletnich obligacji skarbowych o rentowności 3,6% rocznie i planowanej rocznej inflacji wynagrodzeń w wysokości 3,6% (na koniec 2020 roku przyjęto stopę na poziomie -1,4% jako wypadkową stóp odpowiednio 1,2% i 2,7%).