6.1.2 Wartości niematerialne

Najistotniejsze pozycje posiadanych przez Grupę wartości niematerialnych są następujące:

• programy komputerowe,
• uprawnienia do emisji CO2 (nabyte w celu umorzenia i nieodpłatnie otrzymane),
• koncesje wynikające z prawa geologicznego i górniczego, prawo do użytkowania górniczego, informację geologiczną (Koncesje),
• wartość firmy.

Grupa posiada przydział praw do emisji CO2 na poszczególne instalacje zgodnie z ustawą o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. 

Prawa do emisji Grupa dzieli na: 

• nabyte w celu umorzenia – ujmowane są w księgach rachunkowych jako wartości niematerialne i wyceniane według zasad podanych poniżej, 
• nabyte w celu odsprzedaży – ujmowane są w księgach rachunkowych jako zapas (nota 6.2.1.), 
• nieodpłatnie otrzymane w ramach Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień (w latach 2008-2012) – nabyte pierwotnie nieodpłatnie przyznane prawa, ujmowane są w bilansie w cenie ich nabycia (tzn. wartości zerowej) i ewidencjonowane pozabilansowo. 

W działalności poszukiwawczej i wydobywczej Grupa wykorzystuje koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie oraz wydobycie gazu ziemnego i/lub ropy naftowej, udzielone na podstawie prawa geologicznego i górniczego. Ponadto korzysta również z prawa do informacji geologicznej oraz użytkowania górniczego. 

Koszty koncesji na poszukiwanie i wydobycie gazu ziemnego i/lub ropy naftowej oraz wynagrodzenie dla Skarbu Państwa za ustanowienie użytkowania górniczego Grupa ujmuje jako nakłady podlegające kapitalizacji. 

Wartość firmy stanowi nadwyżkę kosztu przejęcia nad kwotą netto ustaloną na dzień przejęcia wartości możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań wycenionych zgodnie z MSSF 3. Koszty powiązane z przejęciem rozliczane są, jako koszty okresu, w którym koszty te są ponoszone w zamian za otrzymane usługi, z wyjątkiem kosztów emisji dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych.

Składnik wartości niematerialnych w momencie początkowego ujęcia wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. W przypadku ustanowionego użytkowania górniczego, wartość początkową stanowi wynagrodzenie dla Skarbu Państwa za ustanowienie użytkowania górniczego.  

Po początkowym ujęciu składniki wartości niematerialnych wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości (zasady rachunkowości dot. utraty wartości przedstawione zostały w nocie 6.1.3.).  

Amortyzacja wartości niematerialnych odbywa się metodą liniową według stawek odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. W przypadku nabytych praw do emisji CO2 amortyzacja dokonywana jest poprzez umarzanie praw zależnie od wielkości emisji. 

Wartość firmy podlega corocznie testowi na utratę wartości i jest wykazywana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według wartości początkowej pomniejszonej o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Wartość firmy nie podlega amortyzacji.

Okresy ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnych oparto na ocenie służb technicznych, odpowiedzialnych za ich eksploatację. Szacunkom takim towarzyszy niepewność co do przyszłych warunków prowadzenia działalności gospodarczej, zmian technologicznych i konkurencji na rynku, które skutkować mogą inną oceną ekonomicznej przydatności składników i pozostałego okresu ich użyteczności, co w rezultacie może istotnie wpłynąć na wartość wartości niematerialnych oraz koszty amortyzacji w przyszłości. 

Szacunki okresu i metody amortyzacji weryfikowane są na koniec roku obrotowego. Jeśli oczekiwany okres użytkowania składnika aktywów różni się znacząco od poprzednich szacunków, dokonuje się zmiany okresu amortyzacji. Skutki zmiany wartości szacunkowych ujmowane są w rachunku zysków i strat w okresie, w tej samej pozycji, w której sklasyfikowano wcześniej wartość szacunkową. 

W wyniku przeprowadzonej weryfikacji na dzień 31 grudnia 2021 roku roczne koszty amortyzacji wzrosły o ok. 1 mln PLN.